Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Nedir?

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Nedir?

En geniş tanımıyla DEHB, bireyin yaşına ve gelişimsel düzeyine uygun olmayan biçimde zayıf dikkat, sürekli aşırı hareketli olma hali ve kendini kontrol etme davranışında görülen problemler olarak tanımlanabilir. Dikkat, aktivite ve dürtü regülasyonunu bozan nörogelişimsel bir bozukluktur. DEHB, çocukluk çağında en çok tanı alan psikiyatrik bozukluktur. İradesizlik, yetersiz ebeveynlik, motivasyon düşüklüğü, kısıtlı zeka, tembellik ile bağlantılı bir durum değildir. Üç tipi bulunur;

• Bileşik Tip hem dikkat eksikliğinin hem de hiperaktivitenin görüldüğü tiptir. En sık görülen alt tiptir.
• Dikkatsizliğin ön planda olduğu tiptir.
• Hiperaktivitenin ön planda olduğu tiptir.

DEHB’nin Belirtileri Nelerdir?

Kısıtlı dikkat süresi, dağınık dikkat, dikkati toparlamada ve sürdürmede güçlük, dikkatin kolay çelinebilmesi, süreyi iyi kullanamama, konuşmada yaşanılan problemler, düşük okul performansı, akademik becerilerde zayıflık, özgüvende azalmalar, zıtlaşma veya aşırı inatçılık, kısa oyun süresi, çabuk sıkılma, telaşlanma hali, davranış problemleri, aşırı hareketlilik, istek ve dürtüleri engelleyememe, dürtü kontorülü yetersizliği, yapılan davranışın sonuçlarını öngörmede yetersizlik, zayıf planlama becerileri, dış dünyadaki uyaranlardan hızlıca etkilenme, motor gelişimde gecikme ve sakarlık, riskli davranışlarda bulunabilme ve ebeveyn, öğretmen ve akranlarla ilişkilerde yaşanılan problemler DEHB belirtileri arasındadır.

DEHB’nin Yaygınlık Oranı Nedir?

Çocuk ve ergenlerde DEHB sıklığı %5.9-7.1 oranındadır. Erkeklerde ve ergenlik öncesi çocuklarda daha sık görülmektedir. Çocukların % 30 – 65 ‘inde DEHB erişkinlikte de devam eder.

Hangi Durumlarda Bir Uzmana Başvurmalıyım?

Aşağıdaki dikkatsizlik belirtilerinden 6 tanesi veya daha fazlası (17 yaş üstünde 5 tanesi) en az 6 ay süreyle var ise,

• Dikkatsizce hatalar yapma
• Etkinlerde dikkat dağılması
• Kendisiyle konuşulduğunda dinlemiyormuş gibi görünme
• İşleri tamamlayamama
• Görevleri etkinlikleri düzenlemede zorluk
• Mental çaba gerektiren sorumluklardan kaçınma
• Gerekli şeyleri kaybetme
• Dikkatin kolaylıkla dış uyaranlarla dağılması
• Unutkanlık

Veya aşağıdaki hiperaktivite belirtilerinden 6 tanesi veya daha fazlası (17 yaş üstünde 5 tanesi) en az 6 ay süreyle var ise bir uzmana başvurabilirsiniz.

• Ellerin ayakların kıpır kıpır olması oturulan yerde sürekli kıpırdanılması,
• Oturulması gereken yerlerde yerinden kalkılması
• Uygunsuz durumlarda koşturulup, sağa sola tırmanma
• Sakın zaman geçirme ve oyun oynamada zorluk
• Çoğu zaman hareket halinde olma
• Çok konuşma
• Soru tamamlanmadan cevap verme
• Sıra bekleme güçlüğü
• Başkalarının sözünü kesme
• Düşünmeden hareket etme
• Sabırsızlık
• Acelecilik
• Aniden akla gelen düşüncelere direnmekte zorlanma